Rozmaitość koncepcji filozofii okazuje, jak trudno podać jedną jej adekwatną definicję treściową. Zasadniczo bowiem różnie określano przedmiot, cel i metodę filozofii, której pojęcie samo jest przecież przedmiotem poznania filozoficznego i wymyka się filozoficznie neutralnej definicji. Najogólniej mówiąc, filozofia (gr. philein – kochać i sophia – mądrość, a więc umiłowanie mądrości) jest dziedziną dociekań nad najgłębszą racją, strukturą i sensem rzeczywistości oraz ostatecznymi warunkami wartościowego poznania lub naczelną zasadą postępowania. Istotną charakterystykę filozofii można uzyskać nie jako wypadkową różnych ujęć, lecz wskazując na stanowiska, jakie zajmowano w sprawie stosunku filozofii do innych typów wiedzy, wielości i jedności filozofii tudzież jej funkcji w kulturze.