O projekcie

Pomniki polskiej myśli filozoficznej, teologicznej i społecznej XX i XXI wieku to nowy program Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego skierowany do humanistów. Nowy program umożliwi popularyzację dokonań wybitnych intelektualistów ostatniego stulecia.

W ramach konkursu dofinansowane zostaną m.in. przedsięwzięcia dokumentacyjne, badawcze, archiwalne oraz edytorskie. Uczestnicy programu otrzymają środki na przygotowanie nowych, krytycznych wydań pism polskich filozofów, teologów oraz myślicieli społecznych. Program obejmie również działania nastawione na rozpowszechnienie dzieł w domenie publicznej oraz digitalizację najnowszych zbiorów.

Do konkursu mogły być zgłoszone projekty obejmujące:

opracowanie i publikację wzorcowych wydań pism polskich filozofów, teologów i myślicieli społecznych XX i XXI wieku, opatrzonych aparatem krytycznym;
badania nad polską myślą filozoficzną, teologiczną i społeczną XX i XXI wieku, ze szczególnym uwzględnieniem jej związków z myślą europejską i światową;
zachowanie polskiej spuścizny filozoficznej, teologicznej oraz z zakresu myśli społecznej w domenie publicznej;
prace badawcze powiązane z digitalizacją zasobów źródłowych współczesnej polskiej filozofii, teologii i myśli społecznej.

Wydział Filozofii KUL został Laureatem prestiżowego grantu pt. Lubelska Szkoła Filozoficzna w ramach konkursu MNiSW pt. Pomniki polskiej myśli filozoficznej, teologicznej i społecznej XX i XXI wieku.

Kierownikiem projektu jest prof. dr hab. Agnieszka Maria Kijewska.

Lubelska Szkoła Filozoficzna to określenie sposobu uprawiania filozofii realistycznej (klasycznej), wypracowanego w latach 50. XX w. przez grupę filozofów KUL, charakteryzującego się realizmem poznawczym (przedmiotem poznania jest realnie istniejący byt), maksymalizmem (podejmowanie wszystkich egzystencjalnie doniosłych zagadnień), autonomią metodologiczną (wobec nauk przyrodniczo-matematycznych oraz teologii), transcendetalizmem twierdzeń (twierdzenia odnoszą się do całej rzeczywistości), jednością metodologiczno-epistemologiczną (ta sama metoda stosowana w dyscyplinach filozoficznych uprawianych przedmiotowo), spójnością (zagwarantowaną wewnętrzną zbornością przedmiotu) oraz obiektywnością (osiąganą dzięki samozwrotnej sprawdzalności twierdzeń, co uzyskiwane jest przez każdorazowe odnoszenie ich do oczywistości przedmiotowej); nazwa polskiej szkoły filozofii realistycznej (klasycznej), która powstała jako odpowiedź na narzucony administracyjnie pol. uczelniom marksizm, a także jako odpowiedź na dominujące w tym czasie inne nurty filozoficzne, jak fenomenologia, egzystencjalizm czy pozytywizm logiczny; w sensie szerokim: środowisko filozoficzne KUL.

Unikalne środowisko filozoficzne

Projekt ma za cel opracowanie i udostępnienie osiągnięć najwybitniejszych przedstawicieli filozoficznej szkoły lubelskiej i tych badaczy, którzy w różny sposób byli związani w okresie powojennym (od 1946 roku) z Wydziałem Filozofii na KUL-u. Należy pokreślić, że w tym okresie wytworzyło się w Lublinie unikalne środowisko filozoficzne, którego przedstawiciele, związani głównie z nurtem tomizmu egzystencjalnego (M. A. Krąpiec, Z. J. Zdybicka, S. Swieżawski), czerpali również inspirację z innych nurtów (np. fenomenologii, filozofii analitycznej) i szkół filozoficznych (K. Wojtyła, J. Gałkowski, A. B. Stępień) oraz rozwijali pogłębione badania historyczno-filozoficzne (M. Kurdziałek, S. Swieżawski, F. Tokarz) oraz logiczno-metodologiczne (S. Kamiński, J. Kalinowski, L. Borkowski). [więcej]

Zadania projektu

W ramach projektu zostanie powołana seria wydawnicza zatytułowaną Filozofia klasyczna na KUL-u, w której będą ogłaszane w formie książkowej rezultaty badań. Planowane jest wydanie 4 monografii. Na bazie tych monografii zostaną przygotowane 2 tomy w języku angielskim (prezentacja Filozoficznej Szkoły Lubelskiej i ocena jej osiągnięć), dostosowane do potrzeb i zainteresowań anglojęzycznych czytelników. Te tomy zostaną wydane w formie e-booków, gdyż ta forma publikacji jest łatwo dostępna dla potencjalnych zagranicznych czytelników.

Następne 5 tomów będą poświęcone edycji prac różnych autorów związanych z Wydziałem Filozofii KUL. [więcej]

Uzasadnienie podjęcia projektu

Osiągnięcia Lubelskiej Szkoły Filozoficznej stanowią ważną część dziedzictwa polskiej myśli filozoficznej. Dokonania przedstawicieli tej szkoły zostały jedynie w części opracowane: wydano większość dzieł M. A. Krąpca, T. Stycznia, J. Kalinowskiego, S. Kamińskiego czy K. Wojtyły. w ramach projektu chcemy wydać te niezwykle wartościowe prace pozostające wciąż w rękopisie. Opublikowane teksty przedstawicieli LSF pozostają niejednokrotnie trudno dostępne, dlatego ich upowszechnieniu służyć ma digitalizacja, dokonywana przy współpracy z Biblioteką Uniwersytecką KUL. Ważnym elementem projektu jest zebranie osiągnięć przedstawicieli szkoły i ich krytyczna analiza na tle innych nurtów filozofii współczesnej. [więcej]

przeczytaj więcej

Krytyczna analiza

Przeprowadzenie krytycznej analizy poglądów przedstawicieli Szkoły wraz z tłem historycznym jej działalności oraz polemikami zarówno wewnątrz szkoły, jak i z jej zewnętrznymi oponentami.

Rękopisy

Opracowanie pozostających w rękopisach tekstów przedstawicieli szkoły oraz myślicieli związanych w tym czasie z Wydziałem Filozofii KUL.

Reedycja tekstów

Reedycja tekstów przygotowanych przez Lubelską Szkołę Filozoficzną.

Badania historyczno-filozoficzne

Prezentacja koncepcji badań historyczno-filozoficznych w Lubelskiej Szkole Filozoficznej.

Personalizm

Prezentacja personalizmu w Lubelskiej Szkole Filozoficznej.

Digitalizacja

Digitalizacja trudno dostępnych prac przedstawicieli szkoły.

Tłumaczenia

Popularyzacja osiągnięć Lubelskiej Szkoły Filozoficznej w języku angielskim.

Open access

Zwiększenie dostępu do zasobów i spuścizny szkoły.

Kształcenie kadry

Edukacja i wspieranie kariery naukowej młodszych pracowników nauki.

Lubelska Szkoła Filozoficzna

Pomniki polskiej myśli filozoficznej, teologicznej i społecznej XX i XXI wieku